Ly hôn không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến bố mẹ, mà còn mang đến những tác động tiêu cực đối với thể chất và tinh thần về lâu dài con trẻ. 

Trong bài viết hôm nay, TATU sẽ giúp bạn tìm hiểu những ảnh hưởng mà trẻ em có thể đối mặt khi bố mẹ chúng quyết định ly hôn. Đồng thời, đề xuất một số giải pháp nhằm giảm thiểu những tác động này đối với trẻ.

Ảnh hưởng của ly hôn đối với trẻ em trong ngắn hạn

Khi bố mẹ cư xử thô lỗ hoặc trù dập lẫn nhau trong khi ly hôn, những đứa trẻ chứng kiến cuộc cãi vã giữa bố mẹ sẽ chịu những ảnh hưởng ngắn hạn dưới đây:

Lo lắng

Hậu quả của bố mẹ ly hôn khiến đứa trẻ trở nên căng thẳng, hồi hộp và lo lắng. Trẻ nhỏ dễ gặp phải tình trạng này hơn vì chúng phụ thuộc nhiều vào cả bố lẫn mẹ. Một đứa trẻ hay lo lắng sẽ khó tập trung vào việc học và có thể mất hứng thú với những hoạt động mà chúng yêu thích.

Căng thẳng liên tục

Theo Học viện Tâm thần Trẻ em & Vị thành niên Hoa Kỳ, nhiều đứa trẻ tự coi mình là lý do đằng sau cuộc ly hôn của bố mẹ và phải có trách nhiệm hàn gắn lại mối hệ này. Điều này có thể dẫn đến căng thẳng và áp lực lớn lên tâm trí trẻ, dẫn đến một số hệ lụy như tâm lý tiêu cực và thường gặp ác mộng.

Nỗi đau buồn

Nỗi buồn tột độ ập đến trong trái tim và tâm trí của trẻ. Không có điều gì có thể làm chúng vui vẻ trong cuộc sống và đáng ngại nhất, chúng có thể rơi vào trầm cảm. Đây là biểu hiện lâu dài của nỗi buồn này.

Vỡ mộng và đau khổ

Những đứa trẻ sau cuộc ly hôn của bố mẹ có thể cảm thấy tuyệt vọng vì chúng không có được sự chăm sóc tinh thần toàn diện từ bố mẹ. Tình trạng này thậm chí còn tồi tệ hơn nếu đứa trẻ được chăm sóc bởi chỉ bố/mẹ và không có quyền được bên cạnh người còn lại.

Tâm trạng thất thường và dễ nóng giận

Trẻ nhỏ có thể bị thay đổi tâm trạng bất chợt và trở nên cáu kỉnh ngay cả khi tiếp xúc với những người thân quen của chúng. Một số đứa trẻ sẽ trở nên trầm mặc, chúng ngừng nói chuyện với mọi người và thu mình vào một thế giới riêng. Chúng trở nên yên lặng và chỉ muốn được ở một mình.

Tác động trong ngắn hạn của ly hôn có thể cản trở sự phát triển tâm sinh lý của trẻ, điều này có thể dẫn đến những hệ lụy lâu dài.

Ảnh hưởng của ly hôn đối với trẻ em trong dài hạn

Mọi thứ có thể trở nên khó khăn đối với một đứa trẻ, khi chúng chứng kiến bố mẹ cãi vã và chia lìa. Tâm trí của chúng vẫn còn yếu ớt và chúng có thể dễ dàng bị ảnh hưởng bởi những sự kiện xảy ra xung quanh. Sau đây là những tác động lâu dài của việc ly hôn đối với trẻ:

Vấn đề về hành vi và xã hội

Một đứa trẻ có nhiều nguy cơ phát triển hành vi bạo lực và chống đối xã hội khi bố mẹ ly hôn. Chúng dễ dàng mất bình tĩnh một cách đột ngột và không ngần ngại tấn công ai đó. Về lâu dài, điều này có thể dẫn đến sự hình thành tư duy tội phạm, đặc biệt là ở lứa tuổi vị thành niên.

Các nghiên cứu cho thấy hầu hết những đứa trẻ có bố mẹ ly hôn đều có những đặc điểm đặc trưng là hung hăng và không vâng lời ở nhiều mức độ. Sự cực đoan của tình trạng này khiến trẻ trở nên lạc loài trong một tập thể xã hội.

Vấn đề với các mối quan hệ

Khi con cái lớn lên và chứng kiến một cuộc hôn nhân thất bại của bố mẹ, chúng nảy sinh nghi ngờ về tình yêu và sự gắn bó trong một mối quan hệ. Chúng có vấn đề về lòng tin và cảm thấy khó khăn khi giải quyết xung đột trong một mối quan hệ. Những đứa trẻ như vậy, khi trưởng thành, sẽ bắt đầu mọi quan hệ nào với một suy nghĩ tiêu cực.

Dễ lạm dụng chất gây nghiện

Ma túy và rượu bia trở thành cách thức để trẻ vị thành niên trút bỏ nỗi thất vọng và lo lắng. Các nghiên cứu đã chỉ ra tỷ lệ lạm dụng chất kích thích cao hơn ở thanh thiếu niên có bố mẹ ly hôn. Tất nhiên, bên cạnh đó, sự chăm sóc của bố/mẹ đơn thân vẫn mang tính quyết định đến xu hướng sử dụng chất gây nghiện của thanh thiếu niên.

Tuy nhiên, xác suất để một vị thành niên bị sự cám dỗ trước chất kích thích là rất cao. Lạm dụng chất kích thích trong thời gian dài có ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của trẻ.

Trầm cảm

Cảm giác đau buồn do bố mẹ ly hôn có thể khiến con trẻ rơi vào trầm cảm. Trầm cảm là một vấn đề sức khỏe tâm thần, và những đứa trẻ chứng kiến cảnh ly hôn có tỷ lệ trầm cảm và sống xa rời xã hội cao hơn. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng ly hôn có thể là một trong những yếu tố gây ra các trường hợp rối loạn lưỡng cực ở trẻ em.

Trình độ học vấn và vị thế xã hội kém

Những tác động tiêu cực đến tâm lý của trẻ sau khi bố mẹ ly hôn làm giảm sự quan tâm của trẻ đối với việc học hành. Những đứa trẻ chứng kiến bố mẹ ly hôn cho thấy kết quả học tập ở trường của chúng bị sụt giảm nghiêm trọng.

Điều này gây ra cản trở đáng kể khả năng học tập của trẻ ở trường. Sự chậm tiến bộ trong giáo dục cản trở triển vọng nghề nghiệp của chúng khi trưởng thành, dẫn đến khó có được vị thế xã hội cao.

Làm thế nào để giảm nhẹ nỗi buồn của một đứa trẻ khi bố mẹ ly hôn

Nói cho trẻ biết về cuộc ly hôn sẽ diễn ra

Nói cho trẻ biết rằng bố mẹ sẽ ly hôn có thể khiến đứa trẻ đỡ bối rối và sốc. Hãy nói với chúng rằng bố và mẹ đã quyết định ra ở riêng và việc này hoàn toàn không phải là lỗi của chúng. Đừng hạ thấp và đổi lỗi cho đối phương về cuộc ly hôn này, cũng như giữ lời nói thân thiện với con của bạn.

Tiếp tục ở cạnh trẻ với tư cách là bố mẹ

Học viện Tâm thần Trẻ em và Vị thành niên Hoa Kỳ tuyên bố rằng những đứa trẻ có bố mẹ ly hôn sẽ tốt hơn khi cha mẹ tiếp tục tham gia vào việc nuôi dạy chúng. Dù cho bạn đã ly hôn, hãy đảm bảo bạn sẽ cùng con kỷ niệm tất cả các sự kiện quan trọng của gia đình, đặc biệt là sinh nhật của của con.

Tiếp tục nuôi dạy con bạn với tư cách là cha mẹ để con có một tuổi thơ lành mạnh. Và nói cho chúng biết, quyết định của bạn sẽ không ảnh hưởng đến cuộc sống của bố mẹ và chúng cũng như các hoạt động hàng ngày của chúng.

Duy trì thói quen tốt cho con

Điều này đặt biệt cần thiết cho trẻ ở độ tuổi mới biết đi. Đừng để ly hôn làm gián đoạn thói quen sinh hoạt của con bạn. Tiếp tục cho trẻ ăn, tắm và ngủ, tất cả cùng một lúc như trước đây. Hãy âu yếm con và dành thời gian chất lượng cho con. Những điều này sẽ mang lại cảm giác bình thường trong cuộc sống của một đứa trẻ.

Tránh các tranh chấp về quyền nuôi con kéo dài

Tranh chấp quyền nuôi con là một cuộc tranh chấp pháp lý không mấy vui vẻ giữa các cặp vợ chồng ly hôn về quyền giám hộ cho con. Tranh chấp này được giải quyết tại tòa án và có thể kéo dài rất lâu nếu không có được sự đồng thuận chung.

Con trẻ có thể cảm thấy căng thẳng nếu tòa án gây áp lực cho trẻ, bằng cách yêu cầu trẻ chọn sống cùng bố hoặc mẹ. Để ngăn chặn sự đau đớn cho con, hãy giữ chúng không tham gia vào bất kỳ thủ tục pháp lý nào. Thay vào đó, hãy chọn nuôi dưỡng đứa trẻ cùng nhau như cha mẹ, mặc dù đã ly hôn.

Không ngăn cấm trẻ gặp lại bố/mẹ của mình

Nếu bạn giành được quyền nuôi con, thì đừng hạn chế hoặc ngăn cản đứa con mình gặp bố hoặc mẹ của chúng. Hãy nhớ rằng, vợ/chồng cũ của bạn vẫn là cha mẹ ruột của con bạn và cũng có các quyền như bạn. Khi trẻ em được ở cạnh với cả bố và mẹ, chúng có một tuổi thơ bình thường, ngay cả khi bố mẹ không cùng chung sống dưới một mái nhà.

Những giải pháp trên đây có thể giúp ngăn ngừa vết sẹo tinh thần lâu dài của trẻ, và để trẻ có một tuổi thơ hạnh phúc và bình thường. Hy vọng bài viết này của TATU sẽ hữu ích và có giá trị với các bạn!